Dünya’nın en büyük sürdürülebilirlik inisiyatifi Global
Compact’a 2019 yılında üye olan, 2020 yılını “Sürdürülebilirlik Yılı” ilan
eden, son 5 yıldır tüm faaliyetlerinin eksenine sürdürülebilirliği oturtan Ege
İhracatçı Birlikleri 2025 Yılı Sürdürülebilirlik Raporunu düzenlediği basın
toplantısıyla açıkladı.
Basın toplantısında konuşan Ege İhracatçı Birlikleri
Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Bugün burada sadece bir rapor paylaşmıyoruz;
geleceğe dair umutlarımızı, sorumluluklarımızı ve vizyonumuzu da paylaşıyoruz.
Dünyamız artık bize açıkça gösteriyor: Sınırlı kaynaklarla sınırsız büyüme
modeli mümkün değil. İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve kaynak
tükenmesi gibi tehditler; iş yapış şekillerimizin köklü biçimde değişmesini
zorunlu kılıyor. Ege İhracatçı Birlikleri olarak, çevresel, sosyal ve
yönetişimsel sorumluluklarımızın bilinciyle hareket ediyoruz” diye konuştu.
Cinsiyet eşitliği, döngüsel ekonomi, etik ticaret ve iklim
bilinci gibi temel alanlarda attıkları adımları “EİB Sürdürülebilirlik
Raporu”yla şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaştıklarının altını çizen
Eskinazi, sözlerini şöyle tamamladı: “İhracatçılarımıza atık su, enerji ve
çevreyi kirletmeyecekleri, kirlettiklerinde ağaç dikerek bunu kompanse
edecekleri bilinci yaymak istiyoruz. Sürdürülebilirlik ile ilgili atılan
adımlar ihracatımıza ve geleceğimize ışık tutacak.”
Sürdürülebilirlik çalışmaları birlikte hareketle başarıya
ulaşır
Sürdürülebilirlik ile ilgili çalışmaların münferit çabalarla
başarıya ulaşamayacağına vurgu yapan Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik
ve Organik Ürünler Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları
Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, Avrupa Birliği tarafından ilan edilen Yeşil
Mutabakatın dünyada sürdürülebilirlik ile ilgili çalışmalara ivme
kazandırdığını dile getirdi.
Türkiye’nin çevre, sosyal ve yönetişim başlıklarında
sürdürülebilirliğe katkı sağlamayı taahhüt ettiğini dillendiren Işık, “Ticaret
Bakanlığı Responsible destek programıyla sürdürülebilirlik ile ilgili çabaları
destekliyor. Paylaşımcı olmalıyız, toprağımızı korumalıyız. Yönetişimle aktif
binlerce ihracatçı firmamıza yol gösterici olmak istiyoruz” dedi.
36 ilde dondan
etkilenen çiftçimiz desteklenmeli
Türkiye’de Nisan ayında 36 ilde yaşanan don olayı sonrasında
çok yıllık bitkilerde büyük zararlar oluştuğuna da değinen Işık, “Kuru meyve ve
yaş meyvede ürünler çok etkilendi. Malatya’da kayısıda yüzde 95 kayıp var.
Fındık ve üzümde önemli hasarlar var. Üzümde iki yıldır yüzde 40-50 ürün
kayıpları yaşıyoruz. Çiftçilerimize pozitif destekler bekliyoruz. Devletimizin
şefkat elini uzatması lazım. Çiftçimizin ayakta kalmasını sağlaması gerekiyor”
şeklinde konuştu.
Ege İhracatçı Birlikleri’nin Sürdürülebilirlik Raporu’nun
Türkiye’de TİM ve diğer ihracatçı birlikleri arasında bir ilk olduğunu belirten
Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik Danışmanı Nilüfer Arıak, dünya
genelinde büyüme öne çıkarıldığı için ciddi bir kaynak israfının ortaya
çıktığını, sürdürülebilirlik konusunun göz ardı edildiğini vurguladı.
Dünya genelinde hava sıcaklıklarının 2025 yılı ocak ayı
itibariyle 1,7 derece arttığının altını çizen Arıak, “40 canlı türü değişecek,
don, kuraklık, hastalıklar, organik olmamanın problemleri. Değişim ve dönüşüme
giremediğimiz zaman yok oluyoruz” dedi.
Sermayeye erişimin
yolu sürdürülebilirlik raporlarından geçiyor
Türkiye’nin büyümesinin dış kaynaklara bağlı olduğuna vurgu
yapan Arıak sözlerini şöyle tamamladı: “Sermayemiz zayıf, uzun vadeli ve düşük
maliyetli fonlara ulaşmamız gerekiyor. Zengin pazarlara ihracat yapacaksak
sürdürülebilirlik etiketli ürünleri üretmeye ihtiyacımız var. Bunun yolu da
sürdürülebilirlik raporlarımızın olmasından geçiyor. Firmalarımızın
sürdürülebilirlik raporlarına odaklanmaları zorunluluk halini aldı.”
EİB’in 2024
sürdürülebilirlik karnesi
Ege İhracatçı Birlikleri’nin atık yönetimi konusunda, 2024
yılında tehlikesiz atık miktarında 2023 yılına kıyasla yüzde 5,8’lik düşüş
yaşandı.
EİB’nin toplam atık miktarında ise yüzde 8,4 oranında bir
azalma gerçekleşti.
ERP sisteminin kurulmasıyla işlemlerin dijital ortamda
gerçekleştirilmesi, kağıt tüketiminde önemli bir tasarruf sağladı.
EİB’in araç yakıt tüketimlerinden oluşan emisyon miktarları
karşılaştırıldığında, 2024 yılında 2023 yılına göre yüzde 3 oranında bir artış
olduğu gözlemlendi.
2024 yılında elektrik tüketimine bağlı olarak oluşan karbon
ayak izi değeri 2023 yılına göre yüzde 4’lük bir artış gösterdi. Söz konusu
artışta, EİB’in gerçekleşen eğitim, seminer, çalıştay gibi etkinlikler etkili
oldu.
EİB’de iş amaçlı seyahatleri göz önünde bulundurularak
hesaplanan emisyon değerlerinde satın alınan uçak biletleri ve kiralanan
araçlara ait veriler esas alındı. 2023 yılında bin 102 yurt içi uçuş, 697
yurtdışı uçuş yapılırken, 2024 yılında yurt içi uçuş 876’ya, yurt dışı uçuş ise
511’e geriledi. Yurt içi ve yurt dışı
uçuşlardan kaynaklanan toplam emisyon değerleri 2023 yılında 495,5 ton CO2-e,
2024 yılında ise 399,4 ton CO2-e düştü.
Emisyonlar azaltacak
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB), iklim değişikliğiyle
mücadele çerçevesinde faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkileri en aza indirmeyi
ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemek için emisyonlarının azaltılması amacıyla,
şirket araçlarının yenilenmesi durumunda düşük emisyon salınımına sahip
modeller tercih edilecek.
Emisyonlarının azaltılması kapsamında, elektrik tüketiminin
azaltılmasına yönelik uygulamalar geliştirilmesi planlanıyor. Mesai dışında
gereksiz aydınlatmaların kapatılması, klima ve elektronik cihazların
yenilenmesi enerji verimliliği yüksek modellerin tercih edilecek.
Emisyonlarının azaltılması amacıyla, yurt içi kısa mesafeli
toplu seyahatlerde hava yolu yerine şirket araçlarının kullanımı teşvik
edilecek, görevlendirilecek personel sayısı asgari seviyede tutulacak ve
çevrimiçi katılım imkânı bulunan eğitim, seminer ve toplantılara uzaktan erişim
sağlanmasına öncelik verilecek. Atık oluşumunun minimize edilmesi hedefi
doğrultusunda, kâğıt tüketimini en aza indirmek amacıyla dijital uygulamalara
ağırlık verilecek. Tek kullanımlık plastiklerin kullanımını azaltmaya yönelik
düzenlemeler yayılacak ve arızalı elektronik cihazların tamir edilerek yeniden
kullanılması sağlanacak.
EİB’den 2025 yılı
için sürdürülebilirlik taahhütleri
1- Birliklerimiz genel kurullarında her yıl, dijital olarak
alınan evrak sayısını bir önceki yıla göre %15 oranında artırarak, kağıt
kullanımı ve teslimat süreçlerinden kaynaklanan karbon ayak izinin
azaltılmasına katkı sağlanması.
2- EİB Yapay zeka modülünün chatbot ve sanal asistan
kısmının 2025 yılında devreye alınması.
3- Birliğimiz etkinliklerinde kullanılan basılı
materyallerin dijital ortama alınması.
4- Birliğimiz bünyesindeki sektör kurulu toplantısı karar
tutanaklarının 2025 yılında, tüm yönetim kurulu toplantısı karar tutanaklarının
ise önümüzdeki üç yıl içerisinde elektronik imzaya geçmesi
5- İkiz dönüşüm kapsamında başvurulan uluslararası ve ulusal
proje sayılarında %10 artışın sağlanması.
6- B2B Marketplace modeliyle, ihracatçılarımızı hedef ülke
alıcıları ve hammadde tedarikçileriyle eib.liyiz, Aegean Zonegibi dijital
platformlar üzerinden buluşturmayı, etkin ve sürdürülebilir bir ihracat
ağı kurulması.
7- EİB Cinsiyet Eşitliği Bildirgesi yayınlanması.
İzmir Modern / Nurten ÖĞÜT