İzmir iş dünyasının öncü kurumları, yatırımcılık
ekosistemini güçlendirmek ve melek yatırımcılığı yaygınlaştırmak amacıyla
önemli bir etkinliğe ev sahipliği yaptı.
Melek yatırımcılık; yenilikçi fikirlerin hayata geçirilmesi,
erken aşama girişimlerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması ve
girişimcilik ekosisteminin büyümesi açısından Melek Yatırımcılığı masaya
yatıran Zirve’ye 300’ü aşkın girişimci, melek yatırımcı, iş dünyası temsilcisi
katıldı.
İzmir Ticaret Odası (İZTO), Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO)
ve İzmir Ticaret Borsası (İTB) ev sahipliğinde, TOBB İzmir İl Genç Girişimciler
Kurulu ve EGİAD Melekleri koordinasyonunda gerçekleşen “Melek Yatırımcılık
Zirvesi”, İzmir Ticaret Odası’nda girişimcilik ve iş dünyasının yoğun ilgisiyle
düzenlendi.
Melek yatırımcılık; yenilikçi fikirlerin hayata geçirilmesi,
erken aşama girişimlerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması ve
girişimcilik ekosisteminin büyümesi açısından kritik bir rol üstlenmekte. Yeni
iş modellerinin ve teknolojilerin gelişimine katkı sağlayan bu yatırım modeli,
Türkiye’de yatırımcılık kültürünün gelişmesinde de önemli bir yere sahip. Bu
kapsamda gerçekleştirilen Melek Yatırımcılık Zirvesi, yatırımcılara
deneyimlerini paylaşma fırsatı sunarken, melek yatırımcılığa ilgi duyan iş
insanlarının bilgi edinmesini sağlamış oldu.
Ekosistemin önde gelen isimlerini, yatırımcı adaylarını, ilham verici
paneller, bilgi dolu konuşmalar ve yeni iş birliklerine zemin hazırlayan
oturumlarla bir araya getiren etkinlik, kentin girişimcilik ve yatırımlar
konusundaki bilinirliğinin arttırılmasına da büyük katkı sağladı.
İzmir’in girişimcilik ve inovasyon kenti olma yolunda güçlü
adımlar atıldığını gösteren zirvenin açılış konuşmalarını, sırasıyla EGİAD
Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Özhelvacı, İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu
Başkanı & Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Işınsu
Kestelli, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı & Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği Başkan Yardımcısı Ender Yorgancılar, İzmir Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener yaptı.
Melek Yatırımcılık ve Ekosistem Bilgilendirme sunumlarının da yapıldığı
organizasyonda, Melek Yatırımcılık alanında EGİAD Melekleri Genel Koordinatörü
Melisa İtmeç, Yatırımcılık Ekosistemi ve Rapor Sunumu’nda StartupCentrum Kurucu
Ortağı Sami Harputlu yer aldı. Bireysel Katılım Sermayesi Yatırımcı Lisansı ve
Destekler başlığında EGİAD Melekleri 18. Dönem İcra Kurulu Başkanı Arda Yılmaz
Moderatörlüğünde, Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo
Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Gönül Öztürk ayrıntılı bir değerlendirmede
bulundu. Melek Yatırımcılık Deneyim Aktarımı Paneli ise, TOBB İzmir Genç
Girişimciler Kurulu Başkanı Cem Elmasoğlu’nun moderatörlüğünde, EGİAD Melekleri
18. Dönem İcra Kurulu Başkanı Arda Yılmaz, EGİAD Melekleri 18. Dönem İcra
Kurulu Başkan Vekili Özüm İlter Demirci, EGİAD Melekleri 17. Dönem İcra Kurulu
Başkan Vekili Filip Minasyan, EGİAD Melekleri 18. Dönem İcra Kurulu Başkan
Vekili Zerrin Ülken deneyimlerini paylaştı. Girişimci Sunumları – Pitching
Session kısmında ise, Skymod - Oltan Dere - Skymod AI Kurucu Ortağı, Max
Potential - Hamdi Uğur & Gökhan Tasdivar - Max Potential Kurucu Ortakları
konuşma gerçekleştirdiler. Keynote Konuşmacısı ise Hande Enes – Bireysel
Teknoloji Yatırımcısı oldu.
EGİAD Melekleri’nden
10 Yılda 5 Milyon $ Yatırım
Özhelvacı, bu yıl 10. Yılını kutlayan EGİAD Melekleri
Yatırım Ağı’nın 2024 yılında Türkiye’de “Yılın En Aktif Yatırım Ağlarından biri
olarak ödül aldığını hatırlatarak şunları söyledi: “EGİAD Melekleri 10 Yılda 5
Milyon $ Yatırım gerçekleştirerek çok önemli bir girişimcilik misyonunu
üstlendi. Melek yatırımcılık; yalnızca finansal bir katkıdan ibaret olmayan,
aynı zamanda bilgi, tecrübe ve güçlü iş ağlarının erken aşamadaki girişimlerle
buluşmasını sağlayan benzersiz bir destek modelidir. Genellikle girişimcilik
yolunun başında olan ancak yüksek potansiyel taşıyan girişimlere yapılan bu
yatırımlar, deneyimli iş insanlarının vizyonuyla birleştiğinde gerçek anlamda
dönüşüm yaratır. Mevzuatımızda “bireysel katılım yatırımcısı” olarak tanımlanan
melek yatırımcılar, girişimcilik ekosistemimizin başlıca itici güçlerindendir.”
Melek yatırımcılığın bölgesel kalkınma açısından kritik bir
rol oynadığını vurgulayan Özhelvacı, “Girişimcilik sadece büyük şehirlerle
sınırlı kalmamalı; Anadolu’nun dört bir yanındaki fikirler, doğru destekle
güçlü işletmelere dönüşebilir. Böylece hem istihdam artar hem de ekonomik
dengesizlikler azalır” ifadelerini kullandı.
Özhelvacı: Melek
Yatırımcılar Girişimlerin Önünü Açıyor
Melek yatırımcılığın önemine değinen EGİAD Yönetim Kurulu
Başkanı Kaan Özhelvacı, “Yeni kurulan şirketlerin en büyük ihtiyacı, çoğu zaman
bir ‘ilk inanan’dır. Melek yatırımcılar, aynı zamanda risk alabilme cesaretiyle
devreye girerek girişimlerin önünü açar. Büyük inovasyonlar artık dev Ar-Ge
merkezlerinden çok, genç girişimcilerin hayal gücünden doğuyor. Melek
yatırımcılar bu noktada, yenilikçi fikirleri gerçeğe dönüştüren birer köprü işlevi
görüyor. Ar-Ge ve inovasyonun finansmanında da melek yatırımcılık, katalizör
etkisi yaratıyor ayrıca bölgesel kalkınma açısından da kritik bir rol oynuyor.
Melek yatırım ağımız EGİAD Melekleri gibi melek yatırım ağları ise, bu sürecin
organizatörleri” diye konuştu.
Risk alabilen, vizyon koyabilen ve genç girişimcilerin
yanında durabilen iş insanlarının sadece kendi şirketlerini değil, aynı zamanda
geleceği de şekillendirdiğini belirten Özhelvacı, “EGİAD olarak, üyelerimizin
melek yatırımcılık ekosisteminde yer almasını; liderliğin bir adım ötesine
geçerek ilham verici birer dönüşüm aktörü olmalarını arzu ediyoruz. Geleceğimiz
olan gençlerimizi daha iyi anlayabilmek ve özellikle iş dünyasında kuşaklar
arasındaki iletişimi koruyabilmek için melek yatırımcılık mükemmel bir fırsat”
dedi.
Kestelli: Tarımda
Melek Yatırımcılar Devreye Girmeli
Geleneksel tarım yöntemlerinde ve akıllı tarım
uygulamalarında her yeni gün bir inovasyonla, gelişen teknolojiye bağlı
çözümlerle karşılaştıklarını belirten İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu
Kestelli ise “Bu değişim ve dönüşüm beraberinde finansman ihtiyacını da
getiriyor. Bu noktada, tarım ve gıda girişimlerine destek sağlayan melek
yatırımcıların daha çok devreye girmesi gerekiyor. İTB olarak projelendirip hayata geçirdiğimiz
İzmir Tarım Teknoloji Merkezi’nin bu alanda çok önemli görevler üstleneceğine
inanıyoruz. İTTM’de çeşitli fon ve kaynak sağlayıcılarla girişimcilerin bir
araya geleceği etkinlikler düzenleyeceğiz.
Kitlesel fonlama, iş melekleri, katılım şirketleri, risk sermayedarları
gibi finans kaynaklarıyla farklı aşamadaki girişim ve işletmelerin kaynak
ihtiyacını sağlamak için farklı organizasyonlar gerçekleştireceğiz. Ayrıca, sadece tarım, gıda ve agritech
sektörlerine özel bir melek yatırımcı ağı oluşturmak da gündeme almayı
planladığımız konular arasında yer alacak” dedi.
Tarım, Melek
Yatırımcılar için Eşsiz bir Vaha
Kestelli, “Birleşmiş Milletler tarafından yapılan
araştırmalar, 2050 yılına kadar dünya nüfusunun 10 milyarı aşacağını ve artan
nüfus ile yükselen gelir seviyesine bağlı olarak gıdaya olan talebin yüzde 50
ila 60 oranına ulaşacağını öngörüyor. İklim krizinin etkilerini, azalan tarım
alanlarını, hızla tükenen su kaynaklarını ve yaşlanan tarım nüfusunu göz önüne
aldığımızda bu talebe nasıl cevap verebileceğiz sorusu ile yüz yüze kalıyoruz.
Bu sorunun cevabı yeni teknolojilerin kullanımında, yeni fikirlerde ve bu
fikirlerin hayata geçirilmesini hızlandıracak sermayede gizli. Yani tarım,
melek yatırımcılar için eşsiz bir vaha özelliğini taşıyor.” dedi
Ege Bölgesi’ndeki
Toplam 65 Startup Yatırımının 51’i İzmir’den
Türkiye’nin küresel girişim ekosisteminde bir büyüme varsa
bunda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin payının büyük olduğunu vurgulayan
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar “2007 yılında Kadın Girişimciler
ve 2008 yılında Genç Girişimciler Kurulu oluşumları ile Türkiye genelinde ciddi
bir ekosistem yaratmış, kadın ve genç girişimcilerin adeta çözüm ortağı
olmuştur. TOBB Genç Girişimciler Kurulu’nun İzmir ayağının yürütücü Odası olarak,
girişimcilik ekosisteminin bir parçası olmaktan da ayrıca çok mutluyuz.
İzmir'de kurduğumuz sinerjinin özellikle finansman ayağını güçlendirmemiz
gerekiyor. Çünkü, bugünün bilinen büyük markaları, facebook, uber, twitter,
instagram, airbnb, erken aşamalarda yatırım desteği alarak değerlerini
katlamıştır” dedi.
Gençlerimizi girişimciliğe yönlendirmeyi, teknoloji
avantajını kullanarak geleceklerini inşa etmelerini, hayallerini
gerçekleştirirken, ülke ekonomisine de katkı sunmalarını sağlamayı amaçladıklarını
belirten Yorgancılar, “İZQ Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi, iş birliğimizin
en güzel örneği. Henüz 3 yaşında olmasına rağmen; global networklar ile
buluşturulan girişimcilerimiz, İZQ’nun network gücüyle 2 milyon dolar tohum
yatırımı aldı. Bu rakamın 20 milyar dolara çıkacağına inanıyorum. 1,6 milyar nüfus, 26 trilyon dolar GSYİH ve
22,5 trilyon dolar ticaret hacmindeki bir pazarda daha çok yolumuz var. İzmir;
10 üniversite, 6 teknopark, 17 OSB, 103 Ar-Ge merkezi, 26 tasarım merkezi,
nitelikli ve genç nüfusu ile girişimcilik ve inovasyon kenti olmaya en büyük
aday. Ege Bölgesi’ndeki toplam 65 start-up yatırımının 51’i İzmir’e ait.
İzmir’in Türkiye içindeki payı ise yüzde 9’lara yakın. 2024 yılında küresel
startup ekosisteminde; yatırımlar tutar olarak yüzde 4,5 artış gösterirken,
Türkiye’de adet olarak yüzde 62, tutar olarak yüzde 30’a yakın bir artışla 1,41
milyar dolara ulaştı. Yine aynı çalışma ile açıklanan, Türkiye özelinde, en az
1 kadın kurucu ortağı olan girişim oranının yüzde 32,2’ye yükselmesi, kadın
girişimcilerin sistemde giderek güçlendiğini göstermektedir. Bu konuda,
özellikle TÜBİTAK fonlarına teşekkür etmemiz gerekiyor” dedi. Avrupa startup
ekosistem sıralamasında İstanbul ile 16. sıradayız. Tüm gayretimiz, gerekli
potansiyele sahip İzmir’in de bu Avrupa listesinde yer bulması, Akdeniz Çanağı
denilen Mısır’dan Fransa’ya uzanan bölgede söz sahibi olmasıdır” dedi.
Mentorluk İzmir’in
Genlerinde Var
İZTO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener düzenlenen
zirvede şu konuşmayı yaptı: “Bugün gençlerimiz; daha duyarlı, daha teknoloji ve
etki odaklı düşünüyor. Yalnızca bir ürün satmak değil, bir problemi çözmek
istiyor. Özellikle yapay zekâ ve sürdürülebilirlik alanlarında da üretilen
girişim fikirlerinin sayısı çoğalıyor. Bu noktada, yatırımcılarımızın
sorumluluğunun bir kat daha arttığını görüyoruz. Gençlerimizi İzmir’de tutmak,
onların hayallerini burada büyütmelerini ve gerçekleştirmelerini sağlamak adına
onlarla daha çok bir araya gelmeli, fikirlerini dinlemeli ve birlikte hareket
etmeliyiz. Bugün, ne yazık ki, melek yatırımcılık alanında olmamız gereken
konumda olduğumuzu söyleyemiyoruz. Ülkemiz genelinde melek yatırımcı
lisanslarında 772’sinin İstanbul, 107’sinin Ankara, 57’nin ise kentimizde
olduğunu görüyoruz.
Halbuki İzmir; köklü ticaret kültürü ve aile şirketi
yapısıyla melek yatırımcılığı dayanışma modeline oldukça uygun bir şehir. Aile
şirketlerimiz yalnızca mal ve hizmet üretmiyor; aynı zamanda bilgi, deneyim ve
değer aktarımı yapıyor. Mentorluk, İzmir’in genlerinde var. Biz bu kültürü yeniden
tanımlamamız değil, yeniden harekete geçirmemiz gerektiğine inanıyoruz.”
Takım Ruhu İle
Hareket Etmeyi Sürdüreceğiz
Gençlerin yatırım yapmaktan ve girişimcilikten çekinmemeleri
gerektiğinin altını çizen Özgener, “Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmir Ticaret
Borsası ve EGİAD, ayrıca İzmir Valiliği ve İzmir Büyükşehir Belediyesi, ESİAD
ve Ege İhracatçı Birlikleri ile güç birliği yaparak kentimize “İzQ Girişimcilik
Merkezi ve İnovasyon Merkezi’ni kazandırdık. Nasıl ki girişimcilerin
projelerini hayata geçirme aşamasında Takım olması önemli ise, bizler de
girişimcileri destekleyen kurumlar olarak takım ruhu ile hareket etmeyi
sürdüreceğiz.” dedi.
Türkiye Girişimcilik
Ekosistemi Hızlı Bir Gelişim Göstermekte
Bireysel Katılım Sermayesi Yatırımcı Lisansı ve Destekler
başlığında Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel
Müdürlüğü Daire Başkanı Gönül Öztürk ise, Bireysel Katılım Sermayesi (BKS)
sisteminin, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından geliştirilen, melek
yatırımcıların erken aşama girişimlere yatırım yaparken vergi avantajı elde
etmesini sağlayan bir teşvik mekanizması olduğunu belirterek, “BKS lisansına
sahip olan yatırımcılar, yatırım yaptıkları girişimlerin %75’ine kadar olan
kısmını gelir vergisi matrahlarından düşebilirler; bu oran, TÜBİTAK onaylı
projelere yapılan yatırımlarda %100’e kadar çıkabilir. Lisans başvurusu yapacak
kişilerin belirli bir maddi varlığa ve yatırım tecrübesine sahip olmaları
gerekir; başvurular Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yapılır ve süreç genellikle
belge sunumu, değerlendirme ve onay adımlarını içerir. Son dönemde yapılan BKS
Yönetmeliği değişiklikleriyle birlikte yatırım yapılabilecek şirket türlerinde
genişlemeler ve yatırımcılar için esneklik sağlayan yeni düzenlemeler
getirilmiştir. Türkiye’deki girişimciler yatırım alma sürecinde özellikle
yatırımcıya erişim, finansal okuryazarlık eksikliği ve ölçeklenebilir iş
modelleri oluşturma konularında zorlanmaktadır. Melek yatırımcılar bu süreçte
mentorluk, networke erişim sağlama ve yatırım sonrası destek mekanizmalarıyla
süreci kolaylaştırabilir. Türkiye girişimcilik ekosistemi son yıllarda hızlı
bir gelişim göstermekte; özellikle teknoloji, oyun, sağlık ve sürdürülebilirlik
odaklı girişimler yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Ancak exit (çıkış)
stratejileri konusunda hâlâ önemli sorunlar yaşanmakta; potansiyel çözümler
arasında fonlar arası iş birliği, stratejik alıcılara erişim ve ikincil piyasa
mekanizmalarının gelişimi öne çıkmaktadır. Son olarak, yatırımcılara tavsiyem,
sadece sermaye değil bilgi ve zamanlarını da girişimcilere aktarmaları;
girişimcilere ise vizyonlarını net belirleyip dayanıklı ve ölçeklenebilir
yapılar kurmaları olacaktır.” dedi.
Girişimi Doğru
Değerlendirmek Yatırım Yapmak Kadar Önemli
EGİAD Melekleri İcra Kurulu Başkanı Arda Yılmaz ise, bir
yatırımcı olarak girişimi doğru değerlendirmenin, en az yatırım yapmak kadar
önemli olduğunu vurgulayarak; “Önümüzdeki üç yıl içinde etki yatırımlarının,
kadın yatırımcıların ve bölgesel iş birliklerinin daha da ön plana çıkacağını,
tematik fonların yaygınlaşacağını öngörüyorum. EGİAD Melekleri olarak bu
dönüşümde aktif rol üstlenmeyi, sadece İzmir merkezli değil ulusal ve
uluslararası düzeyde etki yaratmayı hedefliyoruz. Kuruluşumuzdan bu yana erken
aşama girişimlere ilk yatırım yapma cesareti göstererek ekosistemde fark
yarattık. Diğer yatırım ağlarıyla birlikte yatırım yaparak kolektif aklın
gücünü benimsedik ve ekosistemdeki birlikteliği her zaman destekledik. Bu
yaklaşımımızla sadece yatırım yapmakla kalmadık, aynı zamanda örnek bir model
oluşturarak melek yatırımcılığın Türkiye genelinde daha fazla yaygınlaşmasına
katkı sunduk. EGİAD Melekleri’nin yatırım kültürü; şeffaflık, kolektif akıl ve
girişimciliği destekleme odağında şekilleniyor. Farklı sektörlerden gelen
yatırımcıların bilgi birikimiyle kararlar alırken, girişimcilere sadece
finansal değil stratejik katkı da sunuyoruz. Bu yapısı sayesinde EGİAD
Melekleri, yatırımcı olmak isteyenler için hem güçlü bir topluluk hem de
sürdürülebilir değer yaratma platformu sunuyor.” dedi.
Melek Yatırımcılığı
Tüm Yönleriyle Ele Aldık
TOBB İzmir Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Cem Elmasoğlu
ise, Melek Yatırımcılık Zirvesi’nin, girişimcilik ekosisteminin büyümesinde
kritik bir rol oynayacağını belirterek, “Melek yatırımcılığı tüm yönleriyle ele
alma fırsatı sundu. Alanında uzman konuşmacıların aktardığı bilgiler ve
deneyimler, yatırım süreçlerine dair farkındalığı artırırken, genç
girişimcilerimizin potansiyel yatırımcılarla buluşmasına da zemin hazırladı.
Melek yatırımcılığın sadece finansal destekten ibaret olmadığını; aynı zamanda
bilgi, tecrübe ve mentorlukla girişimlerin geleceğini şekillendirdiğini bir kez
daha görmüş olduk. Bu değerli ekosistemi büyütmek ve yaygınlaştırmak adına
önemli bir adım attığımıza inanıyoruz" dedi.
İzmir Modern / Nurten ÖĞÜT